Αξίζουν τα SUV (Ή μήπως έχει ξεφύγει η κατάσταση;)

Το «θέλω να έχω καλύτερη ορατότητα στον δρόμο και να είμαι ασφαλής» είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους λόγους ή δικαιολογία που λένε οι υποψήφιοι αγοραστές SUV. Αυτά τα υπερμεγέθη οχήματα μπορεί να δημιουργήσουν την ψευδαίσθηση ότι οδηγείτε ένα τανκ, το οποίο σας παρέχει άπλετο χώρο στο εσωτερικό, ακατανίκητα χαρακτηριστικά ασφαλείας και εξαιρετικές δυνατότητες εκτός δρόμου.

Ωστόσο, μόλις κατεβείτε από το ροζ συννεφάκι, γίνεται προφανές ότι τα SUV αυτοκίνητα, τα crossover και τα ημιφορτηγά διαθέτουν σημαντικά μειονεκτήματα. Η μεγάλη πιθανότητα ανατροπής, τα θανατηφόρα τυφλά σημεία και τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας είναι μόνο μερικοί από τους κινδύνους που πολλοί ιδιοκτήτες SUV δε γνωρίζουν ότι αντιμετωπίζουν.

Ας ρίξουμε μια πιο προσεκτική ματιά στην αυξανόμενη δημοτικότητα αυτών των τεράστιων αυτοκινήτων και ας προσπαθήσουμε να απαντήσουμε στο ερώτημα – αξίζουν τα SUV;

Πώς τα SUV κατέλαβαν την αγορά αυτοκινήτων;

Πριν από 40-50 χρόνια, οι δρόμοι ήταν γεμάτοι από σεντάν, χάτσμπακ και στέισον βάγκον. Μπορούσατε να δείτε μόνο μερικά ημιφορτηγά κοντά σε αγροκτήματα και εργοτάξια. Σήμερα, το 80% των πωλήσεων αυτοκινήτων στην Αμερική είναι SUV και ημιφορτηγά, γεγονός που τα καθιστά κορυφαία επιλογή για τους περισσότερους οδηγούς.

Η Αναφορά Τάσεων της EPA στην Αυτοκινητοβιομηχανία για το 2023 αποκαλύπτει πώς έχει αλλάξει το μερίδιο παραγωγής οχημάτων στις ΗΠΑ με την πάροδο των ετών. Το 1975, πάνω από το 75% των παραγόμενων οχημάτων ήταν σεντάν και στέισον βάγκον, ενώ το 2022, το 63% όλων των νέων οχημάτων ήταν φορτηγά. Σύμφωνα με τους ειδικούς της Υπηρεσίας Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ, το μερίδιο των φορτηγών θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια.

Πως συνέβη αυτό;

Η ιστορία των SUV ξεκίνησε κατά τη διάρκεια του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου με την εισαγωγή ενός στιβαρού Willys Jeep, το οποίο αργότερα τροποποιήθηκε και πουλήθηκε ως νόμιμο όχημα δρόμου. Αμέσως μετά την αύξηση της δημοτικότητας του Willys Jeep, οι Βρετανοί παρουσίασαν το Land Rover Defender, το οποίο ήταν πιο πρακτικό και διέθετε περισσότερα χαρακτηριστικά για αγρότες και εργάτες.

Το 1951, ο πόλεμος της Κορέας δημιούργησε μια ζήτηση για στιβαρά, αξιόπιστα και αποτελεσματικά οχήματα, οδηγώντας στη δημιουργία του θρυλικού Toyota Land Cruiser. Όλα αυτά και πολλά άλλα SUV προσέλκυσαν αγοραστές από όλο τον κόσμο, προσφέροντας νέες εμπειρίες οδήγησης και πλεονεκτήματα.

Ωστόσο, το κύριο σημείο καμπής για τα SUV και τα ημιφορτηγά συνέβη κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990.

Οι άνθρωποι παρατήρησαν ότι τα SUV τα είχαν όλα – την πρακτικότητα ενός βαν, την άνεση ενός πολυτελούς σεντάν και τις δυνατότητες ενός φορτηγού εκτός δρόμου. Φαινόταν ότι οι αγοραστές δεν έπρεπε να θυσιάσουν τίποτα άλλο εκτός από τα χρήματά τους. Επιπλέον, με το να κάθονται πιο ψηλά τους έδινε μια αίσθηση άνεσης και ασφάλειας.

Καθώς περισσότεροι άνθρωποι επέλεγαν αυτά τα αυτοκίνητα, περισσότεροι κατασκευαστές αυτοκινήτων άρχισαν να εισάγουν ελαφρά φορτηγά και SUV. Η Mercedes-Benz M-Class του 1997, η BMW X5 του 1999 και η Cadillac Escalade του 1998 αποτελούν μερικά μόνο παραδείγματα.

Η ζήτηση για αυτά τα στιβαρά αυτοκίνητα ήταν υψηλή και οι κατασκευαστές αυτοκινήτων έβρισκαν επίσης τα SUV ελκυστικά και για άλλους λόγους. Ο πιο σημαντικός ήταν ότι τα SUV δικαιολογούσαν τις υψηλότερες τιμές τους και το πολύ υψηλότερο κόστος συντήρησής τους.

Η BMW παρουσίασε το αποτέλεσμα αρκετά καλά: η εταιρεία δεν προσέφερε ούτε ένα SUV στη δεκαετία του ‘90 και τώρα προσφέρει 11. Η ζήτηση συνέχισε να αυξάνεται. Ακόμη και στην ΕΕ, το 49% των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων το 2022 αποτελούνταν από SUV και crossover – μια αύξηση 35% από το 2011 και η τάση δε δείχνει ότι μειώνεται.

Τα SUV εγκυμονούν μεγάλους κινδύνους για τους πάντες, ακόμα και για τους ιδιοκτήτες τους

Οι περισσότεροι αγοραστές SUV πιστεύουν ότι τα SUV είναι μια αγορά με αμοιβαίο όφελος επειδή είναι πιο άνετα, πιο πρακτικά και επίσης πιο ασφαλή για τις οικογένειές τους.

Δυστυχώς, ενώ τα SUV μπορεί να είναι ασφαλέστερα σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό δεν είναι εντελώς αλήθεια. Δεδομένου ότι είναι πολύ μεγαλύτερα και βαρύτερα (40% βαρύτερα από τα κανονικά αυτοκίνητα, κατά μέσο όρο), ο χειρισμός και η απόσταση ακινητοποίησης τους είναι και τα δύο ανεπαρκή.

Τα SUV αναποδογυρίζουν πιο εύκολα

Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους κατά την οδήγηση ενός SUV είναι η μεγαλύτερη πιθανότητα ανατροπής. Το κέντρο βάρους τους είναι πολύ υψηλότερο σε σύγκριση με τα κανονικά αυτοκίνητα, επομένως, είναι πιο πιθανό ένα SUV να αναποδογυρίσει κατά την ολίσθηση ή μετά από πρόσκρουση.

Στην πραγματικότητα, πάνω από το 90% των ατυχημάτων με ανατροπή SUV αφορά μόνο ένα όχημα, πράγμα που σημαίνει ότι συμβαίνουν συχνά όταν αποφεύγουν ζώα ή χάνουν τον έλεγχο λόγω κακής κατάστασης του δρόμου.

Η ορατότητα είναι χειρότερη, όχι καλύτερη

Οι οδηγοί SUV επαινούν την ορατότητα επειδή «μπορείτε να βλέπετε πιο μακριά», αλλά το να βλέπετε πιο μακριά δεν είναι και τόσο απαραίτητο, ειδικά όταν η θέα εμποδίζεται ήδη από άλλα μεγάλα οχήματα. Η ψηλή θέση του καθίσματος και οι υπερβολικές διαστάσεις του οχήματος περιορίζουν την ορατότητα μπροστά από το καπό.

Μερικές πύλες ειδήσεων πραγματοποίησαν ένα ενδιαφέρον τεστ για να μάθουν πόσα παιδιά θα μπορούσαν να καθίσουν μπροστά από ένα SUV στη σειρά χωρίς να τα δει ο οδηγός. Το αποτέλεσμα ήταν τρομακτικό – μόνο το 9ο παιδί στη σειρά ήταν ορατό. Χιλιάδες παιδιά τραυματίζονται σε μετωπικά ατυχήματα κάθε χρόνο και πολλά από αυτά τα ατυχήματα συμβαίνουν επειδή οι γονείς δε βλέπουν τα παιδιά τους να παίζουν στον δρόμο λόγω των τεράστιων καπό των SUV.

Επικίνδυνες ζώνες πρόσκρουσης

Ένα άλλο μεγάλο πρόβλημα με τα μεγάλα οχήματα είναι η ψηλή θέση του προφυλακτήρα τους. Δεδομένου ότι είναι ψηλότερα σε σχέση με τα κανονικά αυτοκίνητα, οι επιπτώσεις δεν είναι ίδιες σε περίπτωση ατυχήματος, επομένως, πολλοί άνθρωποι αναγκάζονται να στραφούν σε ένα SUV μόνο και μόνο επειδή δε θέλουν να παρασυρθούν από ένα γιγάντιο φορτηγό.

Για πολλά χρόνια, τα SUV δεν επηρεάζονταν από τους κανονισμούς για το ύψος του προφυλακτήρα, αλλά η κατάσταση είναι λίγο καλύτερη στην εποχή μας. Οι μπροστινοί προφυλακτήρες των μεγάλων SUV δεν μπορούν να βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη από 69-71 cm από το έδαφος, δηλαδή 12-15 cm περισσότερα από την απαίτηση για τα κανονικά επιβατικά αυτοκίνητα. Ωστόσο, δεδομένου ότι αυτά είναι τα μέγιστα επιτρεπόμενα ύψη, οι πραγματικές διαφορές μεταξύ των υψών του προφυλακτήρα τείνουν να είναι πολύ μεγαλύτερες, δημιουργώντας άνισα σημεία πρόσκρουσης.

Λόγω των υψηλότερων και μεγαλύτερων ζωνών πρόσκρουσης, οι πεζοί έχουν 2-3 φορές περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν όταν χτυπηθούν από ένα SUV σε σύγκριση με ένα κανονικό αυτοκίνητο. Ο σχεδιασμός των κανονικών αυτοκινήτων είναι σχετικά επιεικής σε τέτοιες περιπτώσεις, επειδή οι πεζοί πέφτουν στο καπό κατά τη διάρκεια μιας πρόσκρουσης. Ως αποτέλεσμα, οι άνθρωποι καταλήγουν κυρίως με τραυματισμούς στο κάτω μέρος του σώματος.

Την ίδια στιγμή, η μπροστινή περιοχή των SUV είναι πολύ ψηλότερη και οι πεζοί αντιμετωπίζουν συχνά θανατηφόρες συγκρούσεις ή παρασύρονται κάτω από το όχημα.

Τα περισσότερα SUV δεν έχουν νόημα

Ακόμη και με την ευρεία ποικιλία που είναι διαθέσιμη, ένα SUV σπάνια είναι η τέλεια επιλογή. Ανεξάρτητα από το τι παρουσιάζουν οι διαφημίσεις για τα SUV και άλλοι ιδιοκτήτες, τα περισσότερα ημιφορτηγά, crossover και SUV απλά δεν έχουν νόημα.

Τα SUV δεν είναι τα ασφαλή, στιβαρά, πρακτικά και ικανά μοντέλα που πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι είναι. Τα περισσότερα SUV είναι πιο αργά από τα κανονικά αυτοκίνητα, χρησιμοποιούν συχνά διπλάσια καύσιμα, είναι πιο ακριβά στη συντήρηση, έχουν κακή απόδοση εκτός δρόμου και δεν είναι πολύ πρακτικά. Εν ολίγοις, τα SUV κάνουν τα περισσότερα πράγματα που κάνουν τα κανονικά στέισον βάγκον ή τα βαν, αλλά με υψηλότερο κόστος συντήρησης και χειρότερο χειρισμό.

Επίσης, παρόλο που οι κατασκευαστές αυτοκινήτων τείνουν να χρησιμοποιούν πιο «πράσινα» και ελαφρύτερα υλικά για να συμβάλουν σε ένα καθαρότερο περιβάλλον, το μέσο βάρος ενός αυτοκινήτου έχει αυξηθεί κατά περίπου 100 κιλά την τελευταία δεκαετία, κυρίως λόγω των SUV.

Πώς επηρεάζουν τα SUV και τα crossover την καθημερινότητά μας;

Οι οδηγοί συχνά παραπονιούνται ότι οι δρόμοι είναι πολύ στενοί, ότι οι ποδηλάτες καταλαμβάνουν πολύ χώρο και ότι υπάρχει έλλειψη χώρων στάθμευσης. Ενώ μπορεί να πιστεύουμε ότι ο λόγος πίσω από αυτά τα προβλήματα είναι ότι οι κυβερνήσεις δεν είναι προετοιμασμένες για την ταχεία ανάπτυξη των οχημάτων στους δρόμους, στην πραγματικότητα ένας από τους κύριους λόγους είναι ότι πολλά οχήματα είναι πολύ μεγαλύτερα από όσο θα έπρεπε.

Εδώ είναι μερικά από τα πράγματα που έχουν συμβεί / αυξηθεί λόγω της αυξημένης δημοτικότητας των SUV:

• Περισσότερη κατανάλωση καυσίμων
• Οι οδηγοί SUV χρειάζονται περισσότερα ελαστικά και ανταλλακτικά
• Τα SUV είναι ο 2ος μεγαλύτερος παράγοντας στην αύξηση των παγκόσμιων εκπομπών ρύπων
• Η ορατότητα στον δρόμο είναι χειρότερη λόγω των υπερμεγέθων οχημάτων στους δρόμους
• Λιγότερα οχήματα χωρούν σε χώρους στάθμευσης και σε δρόμους
• Οι άνθρωποι ξοδεύουν περισσότερα στην ασφάλιση αυτοκινήτου

Τα μεγάλα οχήματα αλλάζουν επίσης την άποψή μας. Οι οδηγοί SUV τείνουν να πιστεύουν ότι βρίσκονται σε μια «προστατευτική κάψουλα», επομένως, συχνά αναλαμβάνουν υψηλότερους κινδύνους και παρακάμπτουν διάφορες βασικές προφυλάξεις. Ενώ ένα κανονικό αυτοκίνητο έχει πολύ μικρότερη απόσταση φρεναρίσματος, πολλοί άνθρωποι εξακολουθούν να επιλέγουν τα SUV, εξηγώντας ότι ορισμένα ατυχήματα δεν μπορούν να αποφευχθούν και θέλουν να είναι ασφαλείς σε περίπτωση που συμβούν. Αλλά η αλήθεια είναι ότι πολλά ατυχήματα συμβαίνουν εξαιτίας του πόσο ανασφαλή είναι στην πραγματικότητα τα SUV.

Επιπλέον, η επισκευή ενός SUV με ζημιές τείνει να είναι πιο δαπανηρή από την επισκευή ενός κανονικού αυτοκινήτου λόγω των ακριβότερων ανταλλακτικών και της περίπλοκης δομής του. Για παράδειγμα, τα δεδομένα από τις αναφορές ιστορικού οχημάτων μας δείχνουν ότι το μέσο κόστος επισκευής ενός Ford F-Series (ημιφορτηγού) μετά από ένα ατύχημα είναι 9.417 ευρώ και 4.568 ευρώ για το Ford Fusion (σεντάν μεσαίου μεγέθους). 3.078 ευρώ για το Honda Civic (κόμπακτ αυτοκίνητο) και 6.189 ευρώ για το Honda CR-V (κόμπακτ crossover SUV).

Αν και υπάρχουν εξαιρέσεις, το γενικό κόστος εργασίας και ανταλλακτικών είναι υψηλότερο στα βαρύτερα και πιο περίπλοκα οχήματα.

Κατακόρυφη υποτίμηση

Δεδομένου ότι η κατασκευή των SUV είναι πιο ακριβή και ότι οι άνθρωποι έχουν εμμονή με αυτό το είδος οχημάτων, η προτεινόμενη λιανική τιμή του κατασκευαστή τους (MSRP) είναι γενικά υψηλότερη από τα κανονικά επιβατικά αυτοκίνητα. Τα SUV και τα crossover είναι πιο περίπλοκα και η συντήρηση κοστίζει περισσότερο, επομένως, η κατοχή τους συχνά γίνεται πολύ προβληματική μετά από μερικά χρόνια, μειώνοντας σημαντικά την αξία του οχήματος.

Ωστόσο, εάν ενδιαφέρεστε για τέτοια οχήματα, θα πρέπει να γνωρίζετε ποια SUV διατηρούν περισσότερο την αξία τους. Εδώ είναι μερικές από τις καλύτερες επιλογές για να επιλέξετε:

• Honda CR-V
• Toyota RAV4
• Subaru Crosstrek
• Lexus NX
• Jeep Wrangler
• Toyota Land Cruiser

Τα περισσότερα από αυτά τα SUV προσφέρουν μεγάλη αξιοπιστία, η οποία είναι απαραίτητη για την αποφυγή τεράστιων υποτιμήσεων. Τα υβριδικά SUV μπορούν επίσης να αποτελέσουν βιώσιμες επιλογές, προσφέροντας καλύτερη αξιοπιστία και απόδοση καυσίμων. Ωστόσο, το αν αξίζουν τα SUV εξαρτάται από τις ανάγκες και τον τρόπο ζωής σας, επομένως ορίστε τις προτεραιότητές σας και αποφύγετε τις παρορμητικές αγορές.

Η επερχόμενη ηλεκτροκίνηση οχημάτων δε λύνει το πρόβλημα

Η κοινωνία θέλει να εγκαταλείψει τα ορυκτά καύσιμα και να προχωρήσει με την ηλεκτροκίνηση, αλλά οι άνθρωποι δεν μπορούν να αποχωριστούν την επιθυμία τους να κάθονται πίσω από το τιμόνι ενός τεράστιου οχήματος.

Το κύριο πρόβλημα με τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα είναι η περιορισμένη αυτονομία και οι ακριβές μπαταρίες τους. Τα SUV απαιτούν ακόμη πιο ισχυρούς κινητήρες και μεγαλύτερες μπαταρίες λιθίου για να αποκτήσουν αξιοπρεπή αυτονομία. Επιπλέον, χρειάζονται καλύτερα φρένα, ισχυρότερες αναρτήσεις και άλλες προσαρμογές, καθιστώντας τα εξαιρετικά ακριβά και βαριά.

Για παράδειγμα, το Mercedes-Benz EQS, το Ford F-150 Lightning Extended-Range και μερικά άλλα ηλεκτρικά SUV ζυγίζουν σχεδόν 3 τόνους και καταλαμβάνουν διπλάσιο μέγεθος από το μέσο μέγεθος μιας μπαταρίας EV.

Ο πραγματικός λόγος για τον οποίο οι άνθρωποι συνεχίζουν να αγοράζουν SUV

Μπορεί να πιστεύετε ότι ένα SUV θα σας προετοιμάσει για όλα όσα σας επιφυλάσσει η Μητέρα Φύση. Ωστόσο, ακόμη και οι περισσότεροι αγρότες και εργάτες στις κατασκευές δε χρησιμοποιούν σπορ αυτοκίνητα ή ημιφορτηγά επειδή κοστίζουν πάρα πολύ, καταναλώνουν πάρα πολλά καύσιμα και δεν είναι αρκετά ανθεκτικά για την εργασία.

Η νοοτροπία μας επηρεάζεται βαθιά από τις στρατηγικές μάρκετινγκ των αυτοκινητοβιομηχανιών: τα SUV βοηθούν τους ανθρώπους να ξεφύγουν από μια βαρετή πραγματικότητα και τους κάνουν να νιώθουν πιο ασφαλείς. Παρατηρήστε πόσο τολμηρά ονομάζουν οι κατασκευαστές SUV τα μοντέλα τους: Explorer, Navigator, Pathfinder, Renegade ή Escape. Το θέμα είναι ότι τα περισσότερα από αυτά τα οχήματα θα τα οδηγούν σε πόλεις και θα προκαλούν κυκλοφοριακή συμφόρηση.

Προτού σκεφτείτε να αγοράσετε ένα SUV, βεβαιωθείτε ότι χρειάζεστε πραγματικά αυτό το όχημα και ότι δε λατρεύετε απλώς την ιδέα να το έχετε.